Solidarisme als nieuw normaal

Door de huidige situatie is er wereldwijd, dus niet alleen in Nederland, een maatschappelijke stroming waar te nemen. Deze stroming, waarvan de specifieke kenmerken nog niet helder gedefinieerd zijn, kenmerkt zich door een verlangen van mensen meer voor elkaar over te hebben en niet alleen voor zichzelf te gaan. Mensen zijn nu solidair met elkaar en er wordt veel gesproken over het nieuwe normaal.
Er is een sterk verlangen naar dit nieuwe normaal, waarin solidariteit een belangrijk facet is en waarin mensen wereldwijd een stapje terug doen als het gaat om consumeren en concurreren en waar winst niet als belangrijkste drijfveer wordt gezien. Andere drijvers doen dan hun intrede, met één gemeenschappelijk kenmerk: mensen zijn solidair naar elkaar, vandaar de term Solidarisme.
Om deze nieuwe stroming succesvol te introduceren is het van belang dat mensen zich wereldwijd realiseren dat de tot nu toe gehanteerde economische modellen van zowel kapitalisme, socialisme en communisme onvoldoende effectief geweest zijn om een duurzame wereld te creëren en dat door beperkte beschikbaarheid van de huidige bronnen, een solidaire vorm van samenleven meer uitzicht biedt op een duurzame aarde.
De allereerste contouren van een samenleving op basis van solidarisme beginnen zich af te tekenen: kennis en mondkapjes worden gedeeld, woekerwinsten op essentiële medische middelen worden niet getolereerd en bedrijven die overheidssteun vragen, ondanks dat zij meer dan voldoende reserves hebben, worden publiekelijk aan de schandpaal genageld.
Hoe solidarisme verder vorm gaat krijgen, hangt onder andere af van hoe snel de economieën weer terug op “het oude niveau” moeten zijn. Als dat snel moet, dan kan dat alleen als er meer geconsumeerd wordt, want dan krijgen de werknemers snel hun banen terug, waarmee zij voldoende financiële middelen bezitten om aanschaffen te doen. Dit betekent feitelijk een terugkeer naar de situatie van voor de Corona Crisis en is zeker geen solidarisme. Wanneer er gekeken wordt naar welk niveau van leven voor mensen dusdanig is, dat er geen overdaad aan productie aan te pas komt en de wederopbouw van de economie wordt hierop aangepast, zullen we niet meer op het oude niveau terugkomen, maar dat is dan ook minder hard nodig. Immers: we hebben minder nodig, en dus hoeft er geen maximale winst te zijn, waardoor middelen minder snel op raken. Wanneer de mensheid daarnaast oog en zorg voor elkaar houdt, worden middelen ook sneller en effectiever gedeeld. Dat heeft tot gevolg dat er meer met minder gerealiseerd kan worden.
Solidarisme, in het Engels bekend als The Third Position, als stroming bestond al tot aan de Tweede Wereldoorlog en had vroeger een vooral religieuze en soms ook extreemrechtse maatschappijvisie. Inmiddels heeft in veel delen van de (westerse) samenleving religie een andere invloed op de maatschappij gekregen dat 40 jaar geleden.
Winst maken blijft in mijn visie gewoon onderdeel van het “verdienmodel” van Solidarisme. De Amerikaanse Sisters of Charity, die een aantal gezondheidsorganisaties runde, zeiden al: “In order to do good, you must do well first”. Winst zal echter niet de primaire drijfveer zijn van de solidaristische maatschappij. Dit ligt dan waarschijnlijk veel meer op de gebieden van duurzaamheid en sociaal welzijn en minder op financieel welzijn.
Dit zijn trends die te horen zijn in gesprekken van mensen uit vele lagen van de bevolking en het is aan leiders om hieraan invulling te geven. Hierbij is het vooral Generatie Z die zich minder zal laten leiden door de klassieke hiërarchische leider. Er zal eerder sprake zijn van wisselend leiderschap, afhankelijk van het onderwerp waarover leiderschap genomen moet worden, om zodoende elkaars expertise optimaal in te zetten. Door deze vorm van Solidarisme zullen natuurlijke leiders hierin meer hun plek nemen.

Over de auteur:
René Wientjens
Na jarenlang management- en leiderschapsposities te hebben vervuld heeft René in 2017 Vistage Benelux B.V. opgericht. Als Chief Executive Officer is het zijn levensmissie om mensen met elkaar te verbinden, hen betere beslissingen te laten nemen en in actie te laten komen. Mensen omschrijven René als: inspirator, inlevend, pragmatisch, ambitieus met een goede combinatie tussen hard en zacht.
Gerelateerde inzichten & artikelen
Heeft jouw bedrijf moeite met het aannemen en behouden van talent? Hier is je oplossing. We spraken met medeoprichter van Quarsh, Lucy James, om erachter te komen waarom de meeste bedrijven hun proces van werven op de verkeerde manier benaderen - en hoe ...
Onze mensen zijn onze belangrijkste troeven. Dus, hoe kunnen wij, als bedrijfsleiders, ervoor zorgen dat we de mentale en fysieke gezondheid van onze werknemers continu ondersteunen en beschermen in tijden van snelle veranderingen en onzekerheid? We spraken met bedrijfspsycholoog Sue Firth om dit ...
Voor het eerst CEO worden is een nieuwe, opwindende uitdaging. Maar het kan ook erg spannend zijn. Als de hoogste leidinggevende in een bedrijf hebben we de uiteindelijke verantwoordelijkheid om beslissingen te nemen, strategieën te bepalen en anderen te leiden. Maar probeer niet ...
Een rol in de C-Suite is erg lonend. Gedurende je hele carrière zul je een gevoel van richting, betekenis en status hebben gevoeld. Je bent gewend aan dagen vol structuur en het opbouwen van relaties. Je hebt een schat aan kennis en vaardigheden opgedaan ...